ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), με στόχο τόσο την αποσαφήνιση της κατάστασης σχετικά με την εμφάνιση κρουσμάτων στρεπτόκοκκου τύπου Α (Group A Streptococcus – GAS) όσο και την υπενθύμιση των βασικών μέτρων πρόληψης που πρέπει να τηρούνται στα σχολικά περιβάλλοντα, δημοσίευσε αναλυτικές οδηγίες για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Τι είναι ο Στρεπτόκοκκος τύπου Α;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι ένα κοινό Gram-θετικό βακτήριο που μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων από το στόμα και τη μύτη. Στην καθημερινή του μορφή, προσβάλλει το ανώτερο αναπνευστικό, το δέρμα και τους μαλακούς ιστούς. Οι συνηθέστερες λοιμώξεις περιλαμβάνουν φαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα, οστρακιά και δερματικές λοιμώξεις (όπως η πυοδερμία). Ωστόσο, σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρές και επεμβατικές λοιμώξεις, όπως σηψαιμία, νεκρωτική απονευρωσίτιδα και σύνδρομο τοξικού σοκ.
Η μετάδοσή του είναι εύκολη, κυρίως όταν υπάρχει στενή επαφή με μολυσμένα άτομα ή επιφάνειες – γεγονός που τον καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνο σε περιβάλλοντα όπως τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί.
Μέτρα πρόληψης
Σύμφωνα με το ενημερωτικό φυλλάδιο του ΕΟΔΥ, το οποίο έχει αποσταλεί και στις εκπαιδευτικές μονάδες, η πρόληψη των λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο βασίζεται κυρίως στην υγιεινή και στην έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων. Τα κύρια προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν:
Καθημερινή ατομική υγιεινή
• Πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, ιδιαίτερα πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας.
• Χρήση αλκοολούχου διαλύματος (αντισηπτικό) όταν το πλύσιμο δεν είναι δυνατό.
• Αποφυγή επαφής με στόμα, μύτη και μάτια με άπλυτα χέρια.
Αναπνευστική υγιεινή
• Κάλυψη στόματος και μύτης με χαρτομάντιλο κατά το βήξιμο ή το φτάρνισμα.
• Απόρριψη του χαρτομάντιλου σε κλειστό κάδο και πλύσιμο χεριών αμέσως μετά.
• Σε περίπτωση απουσίας χαρτομάντιλου, χρήση του αγκώνα ως φραγμός.
Απομόνωση ασθενών
• Τα παιδιά με πυρετό ή πονόλαιμο πρέπει να παραμένουν στο σπίτι.
• Η επιστροφή στο σχολείο συνίσταται μόνο μετά από 24 ώρες αντιβιοτικής αγωγής και τουλάχιστον 24 ώρες χωρίς πυρετό.
Καθαριότητα και απολύμανση χώρων
• Ειδική μέριμνα για τον καθαρισμό επιφανειών, τουαλετών και κοινών αντικειμένων (π.χ. πόμολα, θρανία).
• Συχνός αερισμός των αιθουσών.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;
Οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο μπορεί να εκδηλωθούν με ποικίλους τρόπους, αλλά τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
• Έντονο πονόλαιμο, ιδιαίτερα κατά την κατάποση
• Πυρετό
• Πρησμένες και ερεθισμένες αμυγδαλές
• Πονοκέφαλο
• Κόπωση
• Εξανθήματα (ιδιαίτερα στην περίπτωση της οστρακιάς)
Σε πιο σοβαρές μορφές μπορεί να προκύψουν:
• Μυϊκοί πόνοι και αρθραλγίες
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Συμπτώματα σηψαιμίας (ταχυκαρδία, υπόταση, σύγχυση)
• Εμφάνιση πληγών ή φλεγμονής στο δέρμα
Η ταχεία διάγνωση και η άμεση χορήγηση αντιβιοτικών μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών.
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο;
Αν και ο στρεπτόκοκκος τύπου Α επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών, τα παιδιά σχολικής ηλικίας (5–15 ετών) εμφανίζουν μεγαλύτερη ευαλωτότητα λόγω της στενής κοινωνικής επαφής στο σχολικό περιβάλλον. Ειδικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν χρόνια υποκείμενα νοσήματα, ανοσοκαταστολή ή συγχρωτισμός, η πιθανότητα για σοβαρότερες λοιμώξεις αυξάνεται.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;
Οι γονείς καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην παρακολούθηση της υγείας των παιδιών τους. Σε περίπτωση εμφάνισης των προαναφερθέντων συμπτωμάτων, είναι σημαντικό:
• Να μην στείλουν το παιδί στο σχολείο.
• Να επικοινωνήσουν με παιδίατρο ή γενικό γιατρό.
• Να ακολουθήσουν αυστηρά τις οδηγίες για την αγωγή (π.χ. χορήγηση πενικιλίνης ή άλλης αντιβίωσης για 10 ημέρες).
• Να ενημερώσουν το σχολείο για το περιστατικό ώστε να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα απολύμανσης.
Ο στρεπτόκοκκος τύπου Α είναι συχνός και τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζεται επιτυχώς. Όπως τονίζει ο ΕΟΔΥ, “δεν απαιτούνται περιοριστικά μέτρα” σε σχολικές μονάδες ή κλείσιμο τάξεων, εκτός αν υπάρξει συντονισμένη εισήγηση από υγειονομικές αρχές και εμφανιστούν μαζικά κρούσματα.
Η έγκαιρη λήψη θεραπείας μειώνει σημαντικά τη μετάδοση, ενώ τα παιδιά παύουν να είναι μεταδοτικά μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη της αγωγής.
Σε κάθε περίπτωση, οι δημόσιες υγειονομικές υπηρεσίες παρακολουθούν στενά την κατάσταση και βρίσκονται σε ετοιμότητα για τη διαχείριση τυχόν έξαρσης. Το σχολείο παραμένει ένας ασφαλής χώρος – με την προϋπόθεση ότι όλοι συμβάλλουν στην τήρηση των κανόνων.
Για περισσότερες πληροφορίες και αναλυτικές οδηγίες:
• Οδηγίες για το κοινό – ΕΟΔΥ
• Οδηγίες για σχολεία και οικογένειες (PDF)
